Jak zrozumieć trudne relacje? Trójkąt dramatyczny.

zrozumieć trudne relacje

W co grają ludzie? Trójkąt dramatyczny jest przydatną teorią pozwalającą zrozumieć to, co się dzieje w naszych relacjach, wraz z uświadomieniem sobie źródeł motywacji naszych działań. Czy mamy zachowaną równowagę? Dajemy więcej niż otrzymujemy czy mniej? Czy oczekujemy wdzięczności? Odpowiedzi na te pytania dostarcza nam model trójkąta dramatycznego Stephena Karpmana. To jeden z modeli relacji międzyludzkich w Analizie Transakcyjnej.

  • Pozwala ona zrozumieć nasze mniej asertywne zachowania.
  • Pomaga ocenić, czy mamy wyrównany bilans w danej relacji.
  • Pozwala zrozumieć współuzależnienie w trudnych związkach.

Im więcej z siebie dajesz, a niekoniecznie byłeś o to proszony, tym bardziej mogą rosnąć oczekiwania Twojego otoczenia. Im więcej oczekiwań, tym większa Twoja uwaga na innych osobach, a nie na Twoich własnych potrzebach. Zaburzenie harmonii daje przykre skutki dla danej relacji. Trójkąt dramatyczny to fazy w Twoich zachowaniach, ale też role poszczególnych osób w relacji.
Ważne: określone role nie powinny być rozpatrywane indywidualnie, lecz zawsze w odniesieniu do innej osoby znajdującej się w tej relacji.

Faza początkowa: WYBAWICIEL/RATOWNIK. Objawy:

  • Wyręczasz kogoś w jego obowiązkach.
  • Pomagasz komuś ratować jego życie.
  • Udzielasz rad.
  • Pomagasz komuś, bo uważasz, że ten ktoś sobie nie poradzi.
  • Angażujesz się w dobro innych, rezygnując z własnych potrzeb.
  • Masz coraz mniej czasu dla siebie.
  • Czujesz się coraz bardziej zmęczony i sfrustrowany.
  • Rośnie w Tobie poczucie niesprawiedliwości.
  • Rośnie w Tobie poczucie, że trzeba w końcu zadbać o siebie.
  • Ratując daną osobę, odbierasz jej możliwość zajęcia się sobą i swoimi potrzebami.
  • Twoja pomoc jest kusząca – odbiera danej osobie motywację do działania – skoro Ty jej pomożesz.
  • Ulegasz manipulacji stawiania siebie w roli ofiary, czy tzw. „”brania na litość””, czyli, że ktoś jest słaby i sam nie da sobie rady.
  • Łowisz komuś ryby, zamiast pokazać jak działa wędka.
  • Możesz powodować u osoby, którą ratujesz, poczucie niekompetencji oraz niższości.
  • Zachowując się nieco jak słoń w składzie porcelany, wchodzimy w rolę PRZEŚLADOWCY.

Powód na tym etapie: możesz mieć niezaspokojoną potrzebę miłości. 

Zacznij: obiektywnie oceniać, czy ktoś sobie nie poradzi. Nie wyręczaj. Czekaj, aż ktoś Cię faktycznie poprosi o pomoc.  

Faza środkowa: PRZEŚLADOWCA. Objawy:

  • Czujesz niechęć do osoby, której chciałeś/-aś pomagać.
  • Czujesz, że chciałeś/-aś dobrze, ale nie zostało to docenione.
  • Masz nagromadzone uczucia złości, frustracji.
  • Może pojawić się drażliwy nastrój, zamknięcie się w sobie, lub pretensje i złość.
  • Możesz narzucać swoje rozwiązania.
  • Mogą pojawić się oczekiwania, aby liczono się z Twoimi potrzebami.
  • Możesz działać pod wpływem złości, osądzania i oceniania.

Powód na tym etapie: możesz mieć niezaspokojoną potrzebę szacunku. 

Zacznij: słuchać tego, co mają do powiedzenia inne osoby. Stosuj prośby zamiast żądań.  

Faza końcowa: OFIARA. Objawy:

  • Możesz mieć pretensje do osoby, której pomagałeś/-aś.
  • Może pojawić się potrzeba konfrontacji.
  • Możesz mieć poczucie krzywdy.
  • Może pogorszyć się Twoje samopoczucie.
  • Może się pojawić genialny pomysł związany z tym, że będziesz chciał(a) pomóc kolejnej osobie i tak wejść ponownie w fazę pierwszą – WYBAWICIELA/RATOWNIKA. Skupiając się na innych możesz uciekać od siebie i swoich potrzeb.

Powód na tym etapie: możesz mieć niezaspokojoną potrzebę samodzielności. 

Zacznij: troszczyć się o swoje sprawy. Podejmuj wyzwania. Wyrażaj swoje prośby.  

Aby przerwać odtwarzanie tych faz, przestań być WYBAWICIELEM/RATOWNIKIEM, a niezrealizowane potrzeby prześladowcy i ofiary potraktuj jako nauczkę.

Dowiedz się jak zarządzać swoim  życiem, by mieć czas dla siebie. Może to brzmi prosto, ale większość naszych Klientów to osoby, które zatrzymały się dopiero wtedy gdy straciły zdrowie i rodzinę.

Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej o trójkącie dramatycznym, ćwiczyć umiejętności wyrażania swojego zdania, potrzeb i emocji, a także radzenia sobie z manipulacją w otoczeniu, mam dla Ciebie propozycję szkoleń:

Szkolenia online:
Asertywność w biznesie

Szkolenie otwarte – spotkajmy się w Warszawie:
Asertywność w biznesie

Pozdrawiam,

Iwona Firmanty

Coach ICC, Psycholog, Socjolog, Trener biznesu

Dodaj komentarz

19 + dwanaście =

Myślisz o rozwoju osobistym?

Skorzystaj z darmowej konsultacji z naszym specjalistą:

Autor artykułu:

Iwona Firmanty

Dyrektorka Zarządzająca firmy szkoleniowej Human Skills/ Trenerka biznesu/ Psycholożka/ Socjolożka/Coach ICC Doświadczenie zawodowe: Założyłam firmę Human Skills. wyróżnioną jako firma szkoleniowa 2019r. przez Gazetę Finansową. Posiadam wieloletnie doświadczenie korporacyjne, które zdobywałam w działach Human Resources, sprzedaży i obsługi klienta. Od kilkunastu lat prowadzę szkolenia i projekty rozwojowe dla biznesu. Posiadam wieloletnie doświadczenie korporacyjne, które zdobywałam w działach Human Resources, sprzedaży i obsługi klienta. Od ponad kilkunastu lat prowadzę szkolenia i projekty oceny kompetencji dla biznesu. Realizuję sesje coachingowe głównie dla kadry menedżerskiej.

Przeczytaj również:

pierwszy dzień w pracy
Iwona Firmanty

Pierwszy dzień w pracy

Poznaj porady HR-owca, który wprowadzał pracowników do pracy w korporacji. Poczuj się pewnie, tak, aby Twój pierwszy dzień w pracy był udany.

Czytaj więcej