Definicja wielopokoleniwości w kontekście biznesu.
Wielopokoleniowość w firmie odnosi się do sytuacji, w której pracują ze sobą przedstawiciele różnych pokoleń, takich jak baby boomers, pokolenie X, Y, Z oraz ewentualnie kolejne generacje. To zjawisko charakteryzuje się różnicami nie tylko wiekowymi, ale także w doświadczeniach zawodowych, stylach pracy, wartościach i oczekiwaniach wobec pracodawcy.
Skąd się bierze wielopokoleniowość w firmie? Krótka analiza zmian demograficznych na rynku pracy.
W 2021 r. z 37,7 milionów naszych rodaków i rezydentów Polski, zaledwie 54 procent stanowią osoby w wieku produkcyjnym. Oznacza to, że żyjemy w świecie, w którym 18 milionów z nas nie pracuje lub pracuje w bardzo niewielkim wymiarze. Jednocześnie, zgodnie z aktualnymi trendami, w 2050 r. będzie nas już tylko 32 miliony, a średnia wieku pracownika to nie będzie jak w 2021 r. 36 lat, a aż 47 lat!
Infografika autorstwa dr Joanny Frączek- Broda
Jest to wyzwanie, na które należy zacząć odpowiadać już na początku rozchwiania wiekowego w firmach. Cała nasza kultura, włącznie z kulturą pracy i kulturą zarządzania powstała, została udoskonalona i przećwiczona w warunkach poprzedniego wiekowego układu społecznego, w którym nieliczne, starsze kadry, miały znacznie częściej, niż obecnie możliwość zdobycia wyższego stanowiska. Z tego powodu utrwalił się „prawidłowy” model awansu polegający na rozwoju ścieżki awansowej wraz z wiekiem (w którym np. znacznie młodszy od nas szef był równoznaczny z jakąś formą „porażki” przy awansowaniu). Przynależne do wieku były: awans, forma komunikowania się (już nie „kolega”, a „Pan”, „kierownik”, „manager”) i stosowna do tego liczebność (więcej szeregowych, młodych pracowników i coraz mniej starszych, na stanowiskach kierowniczych lub „przetrwalnikowych”).
Jakie pokolenia są obecne na rynku pracy?
Baby Boomers (lata 1946-1964)
Styl pracy: Baby Boomers są znani z zaangażowania w swoją pracę oraz lojalności wobec jednego pracodawcy. Są często określani jako pracownicy z dużym doświadczeniem, preferujący hierarchiczne struktury organizacyjne. Pracując, często kierują się wartościami takimi jak dyscyplina, lojalność i posłuszeństwo.
Generacja X (lata 1965-1980)
Styl pracy: Generacja X jest uważana za bardziej niezależną, jednak najczęściej ceniącą stabilizację i bezpieczne źródło zarobku. Są bardziej skłonni do zmiany miejsc pracy i elastyczności w kwestii czasu pracy, ale zwykle ich wartościami są kariera, zdobywanie, sukces i uznanie.
Millennials, Generacja Y (lata 1981-1996)
Styl pracy: Millennials są znani z entuzjazmu wobec technologii, innowacji i równowagi między pracą a życiem prywatnym. Są bardziej skłonni do współpracy, oczekują regularnego feedbacku i ukierunkowanego rozwoju zawodowego. Często bywają wymagający i odporni na działanie autorytetów.
Generacja Z (lata 1997-2012)
Styl pracy: Generacja Z to „cyfrowe dzieci”, co zdecydowanie wpływa na ich preferencje w miejscu pracy. Są biegli technologicznie, cenią sobie różnorodność, inkluzję i elastyczną formę pracy. Oceniają pracodawców nie tylko przez pryzmat wynagrodzenia, ale także przez ich społeczną odpowiedzialność. Cenią work-life balance, ponad możliwością awansu lub budowania kariery.
Wyzwania w zarządzaniu zespołami wielopokoleniowymi w firmie.
Zauważalna staje się nieprzystawalność starszych systemów zarządzania, motywowania i komunikowania w firmach do zmieniającej się dynamiki pokoleniowej. Dodatkowo, na te zmiany nakłada się druga kolosalna zmienna – ucyfrowienie młodszych pokoleń. Stanowią oni w dużej mierze tzw. rdzennie cyfrowych obywateli i pracowników, którzy dobrze poruszają się w big data, dużych skupiskach zdigitalizowanych danych, w social mediach i intranetach firmowych i uczelnianych. Ich sposób patrzenia na świat, na zarządzanie i kontakt z drugim człowiekiem jest zupełnie odmienny od tego, do czego przyzwyczajone są pokolenia silver foxów („srebrnych lisów”), baby boomersów i częściowo pokolenia X. Kontakt, motywowanie, przekazywanie zadań, czy nawet zatrudnianie i zwalnianie ma odbywać się na tych samych zasadach jak wyszukiwanie w Google – ma być efektywne, niestratne czasowo, dokładne (sprecyzowane według kategorii) i trafne (ma odnosić się tylko do wybranego z kontekstu zjawiska lub zadania).
Wiele firm boryka się już z takimi kwestiami jak wrażenie braku szacunku i niedocenienia odczuwane przez część starszych pracowników, którzy stają się bardziej podatni na depresję i wypalenie zawodowe z jednej strony i poczucie bycia prześladowanym, mobbingowanym, które jest odczuwane przez młodszych pracowników z drugiej.
Różnorodność pokoleniowa jako atut firmy.
Wykorzystanie różnorodności pokoleniowej jako atutu firmy staje się coraz bardziej istotne, zwłaszcza w kontekście nieuchronnie zmieniającego się rynku pracy. Różne pokolenia przynoszą ze sobą unikalne perspektywy, wartości i sposoby myślenia. Integracja tych różnic może prowadzić do powstawania nowatorskich rozwiązań, które odpowiedzą na potrzeby współczesnego, szybko zmieniającego się świata. Posiadanie zespołu składającego się z przedstawicieli różnych pokoleń umożliwia menedżerom i całej organizacji korzystanie z różnorodności umiejętności. Dojrzałe pokolenia przykładowo, mogą przekazywać swoje bogate doświadczenia, podczas gdy młodsze wniosą świeże spojrzenie i umiejętności z zakresu najnowszych technologii.
Istotną jest umiejętność wypracowania synergii zespołowej, której naczelną zasadą będzie świadomość atutów członków własnego zespołu. Jest to ogromne wyzwanie czekające na liderów i kadrę menedżerską firmy, przed którą stanie konieczność pogodzenia zróżnicowanych oczekiwań i standardów pracy.
Firmy, które dostosują się do nowej rzeczywistości wielopokoleniowej wyprzedzą i pozostawią daleko w tyle pozostałe marki w zarządzaniu, efektywności i budowaniu atmosfery zachęcającej do ubiegania się o stanowisko w ich strukturach.
Zastanawiasz nad rozwiązaniem dla siebie lub pracowników Twojej firmy? Zapytaj o darmową wycenę oferty szkolenia!
W Human Skills wspieramy firmy, tworząc projekty szkoleń stacjonarnych (w naszej siedzibie lub u klienta), szkoleń online, webinariów oraz rozwiązań hybrydowych:
Dla menedżerów o zarządzaniu wielopokoleniowością w firmie.
Dla pracowników o współpracy w wielopokoleniowych zespołach.